Книги, похожие на «Władysław Orkan, Wilija»

Pęknięta oś w bryczce zmusza dwóch studentów do szukania pomocy w pobliskiej wiosce. Przypadkowo uczestniczą w smutnej uroczystości – pogrzebie mlecznej krowy. Rok później studenci ponownie trafiają do tej samej wioski, i ponownie uczestniczą w pogrzebie – tym razem bażanta.Dwie rodzajowe scenki służą Świętochowskiemu to uwidocznienia różnic klasowych pomiędzy ziemiańską szlachtą a włościaństwem. Jak na postępowego pisarza przystało, w tym porównaniu szlachta wypada o wiele gorzej. Aleksander Świętochowski był wpływowym przedstawicielem inteligencji warszawskiej końca XIX wieku. Jego esej ”Praca u podstaw” był jednym z fundamentów, na którym kształtował się pozytywistyczny system wartości.

Do chłopskiej chaty sprowadzają złapanego w polu złodzieja Żyda. Złodzieja, bo skubał rosnący przy drodze groch. Okazuje się, że to stary znajomy gospodarza. Kiedyś bogaty właściciel sklepu, dziś chory i biedny kramarz – potrzebuje pomocy.Opowiadanie z mocnym przekazem na rzecz tolerancji religijnej. Orzeszkowa w serii dialogów rozprawia się z kolejnymi antysemickimi mitami i ukazuje człowieczeństwo obcego kulturowo człowieka. Literatura wtedy zapewne bardzo potrzebna, dziś skłania do refleksji nad trwałością krzywdzących stereotypów w czasach, gdy w Polsce Żydów praktycznie już nie ma. Eliza Orzeszkowa jest jedną z najważniejszych pisarek polskich epoki pozytywizmu. Jej utwory cechuje ogromne wyczucie problemów społecznych – w mowie pogrzebowej Józef Kotarbiński nazwał ją wręcz „czującym sercem epoki”.

Lata dwudzieste XIX wieku. W prowincjonalnym francuskim mieście Angoulême mieszkają dwaj ubodzy, lecz ambitni młodzi ludzie.Dawid Séchard, syn właściciela niewielkiej drukarni, ma zainteresowania naukowe. Chciwy ojciec przewidział dla niego bardziej przyziemną przyszłość: wykorzystując nieśmiałość syna, na bardzo niekorzystnych warunkach odsprzedał mu swoją drukarnię. Najlepszy przyjaciel Dawida, podziwiany przez niego Lucjan Chardon, to początkujący poeta z wysokim mniemaniem o swoim talencie. Również matka Lucjana i jego siostra Ewa są pełne wiary w młodzieńca…Dwaj poeci to pierwsza, najkrótsza część Straconych złudzeń Balzaca, wydana w roku 1837. Autor ukazuje w niej trudne do przebycia dystanse społeczne na prowincji w czasach rodzącego się kapitalizmu, gdzie na przedmieściu powstaje bogaty przemysł, szlachta przeważnie jest biedna, a „jedno mści się na drugim pogardą równą z obu stron”.

Stojący nad grobem starzec żegna się z bliskimi, dokonując przy tym życiowego rozrachunku. Krótka opowieść o tym, co w życiu jest naprawdę ważne.Choć Świętochowski zaliczany jest zazwyczaj w szeregi pisarzy pozytywistycznych, to wydany w roku 1897 zbiór Bajki estetycznie należy już do epoki Młodej Polski. Autor daleko odchodzi od społecznych kontekstów czasów teraźniejszych i ostrej krytyki politycznej która cechowała go wcześniej. Zwraca się ku antykowi, filozoficznym wywodom i ponadczasowym tropom literackim. Złośliwi mogliby powiedzieć, że jest to już typowo młodopolska grafomania. Miłośnicy – że to rzadka okazja do podglądania estetycznej wrażliwości fin de siecle'u.