Книги, похожие на «Eliza Orzeszkowa, Sen Abarysa»

Tytułowy bohater, Grześ, to dziecko chłopskie, od najmłodszych lat chowane w taki sposób, by mogło przydać się do pomocy w gospodarstwie.Choć chłopiec umie zrobić wiele rzeczy, z którymi radzą sobie głównie dorośli, w jego wychowaniu zabrakło jednego – edukacji szkolnej. Grześ nie potrafi pisać ani czytać. Kiedy w końcu jego rodzice decydują się na oddanie go na naukę, wychodzi na jaw, jak trudne jest to do zrobienia po latach…Grześ niepiśmienny to nowela autorstwa Michała Bałuckiego, jednego z najsłynniejszych polskich autorów okresu pozytywizmu. Bałucki znany jest przede wszystkim jako powieściopisarz i komediopisarz, był również publicystą. W twórczości prozatorskiej odwoływał się do tradycji powstańczych, a także propagował idee pozytywizmu, jako autor dramatów nawiązywał do Aleksandra Fredry. Do jego najsłynniejszych utworów należą Dom otwarty i Grube ryby.

Nowela nawiązuje do wydarzeń z czasów wojny rosyjsko-tureckiej i udziału w niej Polaków, synów chłopskich wcielanych do armii. Na wojnie tej ginie syn głównego bohatera, chłopa znad Wisły, Kazio.Akcja noweli rozgrywa się na przestrzeni kilkunastu miesięcy, może nawet kilku lat. Narratorka-bohaterka najpierw poznaje historię życia około sześćdziesięcioletniego chłopa, który mimo wczesnej utraty żony, zachował pewną radość życia i wychował samotnie kilkoro dzieci. Największe nadzieje pokładał w synu Kaziku, który miał pozostać na roli, odziedziczyć dom i przejąć gospodarkę. Kazik jednak zostaje przymusowo wcielony do wojska i jedzie walczyć do Turcji. Tam ginie, a ojciec nie może pogodzić się z tą śmiercią, przede wszystkim dlatego, że nie wie, gdzie i jak pochowano syna.

Właściciel niewielkiego folwarku Zenon Hornicz boryka się z problemami. Opuszczają go zaufani pracownicy, a rodzina nie daje mu wsparcia. Zenon jest otoczony ludźmi – ale samotny.W chwili najgorszego strapienia dociera do niego dobra wiadomość: niewidziany od osiemnastu lat brat będzie przypadkiem w okolicy i pragnie wpaść z wizytą. Zenon wiele sobie po niej obiecuje. W niewidzianym przez całe lata bracie ma nadzieję znaleźć bratnią, życzliwą duszę – i odmienić swój los. Eliza Orzeszkowa jest jedną z najważniejszych pisarek polskich epoki pozytywizmu. Jej utwory cechuje ogromne wyczucie problemów społecznych – w mowie pogrzebowej Józef Kotarbiński nazwał ją wręcz „czującym sercem epoki”.